Obiekty

Zdjęcie Emilii Leibel (z prawej) z drugą, nieznaną z nazwiska wychowawczynią z krakowskiego Domu Dziecka. Idą ku fotografowi, uśmiechnięte; sylwetka fotografa, razem z aparatem, rzuca cień widoczny w dolnej części zdjęcia. Zdjęcie wykonane zapewne wczesną jesienią.

Siedzibą Domu Dziecka był budynek przy obecnej ul. Chmielowskiego. Gmach wybudowała przed wojną Gmina Żydowska na siedzibę dla starców (podczas wojny mieścił się tam dom publiczny dla żołnierzy niemieckich). Były liczne łazienki i toalety oraz łóżka, gmach wymagał tylko odnowienia ścian i wstawienia okien. Przy sprzątaniu pomagały dzieci, a pościel, ubrania itp. przysłali amerykańscy Żydzi. Na samej górze umieszczono maluchy, do których wyłącznej dyspozycji pozostawał rozległy taras, a na parterze ulokowano przedszkolaki. Halina Leibel mieszkała wraz z dziećmi, a Emilia Leibel zarządzała Domem Dziecka, choć oficjalnie dyrektorem był Dawid Erdestein, „bardzo partyjny człowiek”, jak określiła go Emilia Leibel w swoich wspomnieniach. Wśród personelu była starsza kobieta, Polka, która podczas wojny ratowała żydowskie dzieci. Nazywano ją „nianią”. W podzięce za pomoc gmina przydzieliła jej dożywotnie mieszkanie przy Domu Dziecka.

Jednym z przyjaciół Domu Dziecka był Jonasz Stern, obaj z dyrektorem pochodzili z Kałusza koło Stanisławowa. Stern, zanim został rektorem Akademii Sztuk Pięknych (zob. jego fotografię portretową znajdującą się w kolekcji POLIN), społecznie uczył dzieci rysunku i wykonywał dla nich kostiumy do przedstawień teatralnych.

EMB